تعمیر و نگهداری تاسیسات الکتریکی مجموعه‌ای از اقدامات است که به منظور اطمینان از عملکرد ایمن، کارآمد و مداوم سیستم‌های الکتریکی انجام می‌شود. این اقدامات شامل بازرسی‌های دوره‌ای، آزمایش‌ها، تمیزکاری، تنظیمات و تعمیرات لازم برای جلوگیری از خرابی، کاهش خطرات و افزایش طول عمر تجهیزات الکتریکی است.

تعمیر و نگهداری تاسیسات الکتریکی را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:

1. تعمیر و نگهداری پیشگیرانه (Preventive Maintenance – PM):

هدف از این نوع نگهداری، شناسایی و رفع مشکلات احتمالی قبل از وقوع خرابی است. این کار باعث کاهش هزینه‌های تعمیرات اضطراری، افزایش قابلیت اطمینان سیستم و بهبود ایمنی می‌شود. اقدامات رایج در تعمیر و نگهداری پیشگیرانه عبارتند از:

• بازرسی‌های دوره‌ای:

  • بازرسی بصری: بررسی سیم‌کشی‌ها، اتصالات، تابلوهای برق، تجهیزات روشنایی و سایر اجزای سیستم برای شناسایی نشانه‌های آسیب، خوردگی، شل شدن اتصالات، گرم شدن بیش از حد و غیره. این بازرسی‌ها باید به صورت منظم و بر اساس برنامه زمان‌بندی مشخص انجام شوند.
  • بازرسی ترموگرافی (تصویربرداری حرارتی): استفاده از دوربین‌های حرارتی برای شناسایی نقاط داغ در تجهیزات و اتصالات الکتریکی که می‌تواند نشان‌دهنده بار زیاد، اتصالات ضعیف یا مشکلات داخلی باشد.

• آزمایش‌ها:

  • آزمایش مقاومت عایق (Insulation Resistance Test): اندازه‌گیری مقاومت عایق سیم‌ها و کابل‌ها برای اطمینان از سالم بودن عایق و جلوگیری از نشتی جریان و اتصال کوتاه.
  • آزمایش تداوم اتصال زمین (Earth Continuity Test): بررسی مسیر اتصال زمین برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم حفاظت از جان در برابر برق گرفتگی.
  • آزمایش عملکرد کلیدهای محافظ جان (Residual Current Device – RCD/GFCI Test): اطمینان از عملکرد صحیح کلیدهای محافظ جان در صورت بروز نشتی جریان.
  • آزمایش ولتاژ و جریان: اندازه‌گیری ولتاژ و جریان در نقاط مختلف سیستم برای اطمینان از عملکرد صحیح و متعادل بودن بارها.
  • آزمایش عملکرد تجهیزات: تست عملکرد صحیح کنتاکتورها، رله‌ها، کلیدهای مدار و سایر تجهیزات کنترلی و حفاظتی.

• تمیزکاری:

  • تمیز کردن تابلوهای برق: زدودن گرد و غبار و آلودگی از داخل و خارج تابلوها برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد قطعات و کاهش خطر اتصال کوتاه.
  • تمیز کردن تجهیزات روشنایی: پاک کردن چراغ‌ها و بازتابنده‌ها برای حفظ راندمان روشنایی.
  • تمیز کردن موتورها و ژنراتورها: زدودن گرد و غبار از سطوح و دریچه‌های تهویه موتورها و ژنراتورها برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد و کاهش عمر مفید آن‌ها.

• تنظیمات:

  • سفت کردن اتصالات: بررسی و سفت کردن اتصالات شل شده در ترمینال‌ها، کلیدها و سایر تجهیزات.
  • تنظیم تایمرها و کنترلرها: اطمینان از تنظیم صحیح زمان‌بندی و عملکرد کنترلرهای مختلف.
  • روغن‌کاری قطعات متحرک: روغن‌کاری بلبرینگ‌ها و سایر قطعات متحرک موتورها و ژنراتورها در صورت نیاز.
• تعویض قطعات با عمر محدود: تعویض قطعاتی که دارای عمر مفید مشخصی هستند (مانند برخی خازن‌ها، لامپ‌ها و باتری‌ها) قبل از اینکه دچار خرابی شوند.
• آنالیز روغن ترانسفورماتور (در صورت وجود): بررسی کیفیت و خواص روغن ترانسفورماتور برای تشخیص مشکلات احتمالی.

2. تعمیر و نگهداری اصلاحی (Corrective Maintenance – CM) یا تعمیرات اضطراری:

این نوع نگهداری زمانی انجام می‌شود که یک خرابی در سیستم الکتریکی رخ داده باشد. هدف از آن، تشخیص علت خرابی و رفع آن به منظور بازگرداندن سیستم به حالت عملکرد عادی است. این نوع نگهداری معمولاً غیربرنامه‌ریزی شده و می‌تواند منجر به توقف فعالیت‌ها و افزایش هزینه‌ها شود.

مراحل کلی تعمیرات اضطراری:

1. شناسایی و گزارش خرابی.
2. ایمن‌سازی محیط کار و قطع برق.
3. عیب‌یابی و تشخیص علت خرابی.
4. تهیه قطعات و ابزار مورد نیاز.
5. تعمیر یا تعویض قطعه معیوب.
6. آزمایش عملکرد سیستم پس از تعمیر.
7. ثبت و مستندسازی تعمیرات انجام شده.

چه کسی مسئول تعمیر و نگهداری تاسیسات الکتریکی است؟

مسئولیت تعمیر و نگهداری تاسیسات الکتریکی بسته به نوع و اندازه تاسیسات می‌تواند متفاوت باشد:

• در ساختمان‌های مسکونی: معمولاً بر عهده مالک یا ساکنین است که در صورت بروز مشکل با یک برقکار مجاز تماس بگیرند.
• در ساختمان‌های تجاری و صنعتی: معمولاً یک تیم داخلی متخصص یا یک شرکت پیمانکار خارجی مسئولیت نگهداری و تعمیرات را بر عهده دارد.
• در تاسیسات بزرگ و پیچیده: تیم‌های تخصصی مهندسی برق با برنامه‌های مدون و دقیق مسئولیت این کار را بر عهده دارند.

اهمیت تعمیر و نگهداری تاسیسات الکتریکی:

• افزایش ایمنی: جلوگیری از خطرات برق گرفتگی، آتش‌سوزی و سایر حوادث ناشی از نقص در سیستم الکتریکی.
• افزایش قابلیت اطمینان: کاهش احتمال خرابی‌های ناگهانی و توقف فعالیت‌ها.
• افزایش طول عمر تجهیزات: با نگهداری صحیح، عمر مفید تجهیزات الکتریکی افزایش می‌یابد.
• کاهش هزینه‌ها: جلوگیری از هزینه‌های بالای تعمیرات اضطراری و تعویض زودهنگام تجهیزات.
• بهبود کارایی: اطمینان از عملکرد بهینه تجهیزات و کاهش مصرف انرژی.
• رعایت مقررات و استانداردها: اطمینان از انطباق تاسیسات الکتریکی با قوانین و استانداردهای ایمنی.

به طور کلی، تعمیر و نگهداری منظم و صحیح تاسیسات الکتریکی یک سرمایه‌گذاری ضروری برای اطمینان از ایمنی، کارایی و پایداری سیستم‌های الکتریکی است. داشتن یک برنامه مدون برای نگهداری پیشگیرانه و استفاده از افراد متخصص و آموزش‌دیده برای انجام این کار بسیار حائز اهمیت است.

سخن پایانی

شرکت آرین تکنیک تولید کننده تخصصی گاتر و کفشور با بهترین مواد اولیه و با بهره گیری از جدیدترین فناوری ها می باشد. محصولات ما با دوام بالا و طراحی دقیق، خیال شما را از زهکشی مطمئن و طولانی‌مدت آسوده می‌کند ،خدمات ما شامل گاتر ، قیمت گاتر ، تولیدکنندگان گاتر ، قیمت گاتر پارکینگ ، گاتر چدنی ، گاتر استیل ، گاتر استخری ، انواع گاتر ، گاتر چیست؟ ،گاتر در اصفهان ، گاتر در تهران ، تفاوت گریل و گاتر ، گاتر آماده ، گاتر مخفی ، گاتر اسلیم لاین ، گاتر پیش ساخته ، گاتر آشپزخانه ،گاتر صنعتی ، نصب گاتر ، گاتر روف گاردن ، تولید گاتر ، کفشور ، کفشور خطی ، کفشور سرامیکی ، کفشور استیل ، کفشور سیفون دار ، خرید کفشور می باشد.